2008 jave, Google omoinge Chrome, ha pe tembipurupyahu kundahára rehegua oñemomba’eterei kuri. Ipya’eve henyhẽ hag̃ua umi ñanduti renda, ivevuive mba’erechahápe ha ome’ẽ peteĩ jehecharã puruhárape oiko añetéva.
Eku’évo ko ára peve, pe ñorairõ tuicháva kundaharakuéra pa’ũme omoambue heta tapichápe oñepyrũva oñeporandu mba’etépa oiko imba’ekuaarã ñandutípe ha ko’ãva ha’e kundahára rembiasakue, umi ñe’ẽñemi ha ambue marandu hekoñemíva. Tuichaiterei iñambue pe ary 2008 guive Chrome oike ñepyrũ rive. Firefox-pe romba’apo mbarete romoambue hag̃ua ore mba’erechaha ha rome’ẽ hag̃ua puruharakuérape papapy tuicha tuichavéva ñemigua ha jeikoporãme, avei heta tembipuru oikoitéva kundahárape g̃uarã.
Ko’ápe roime, kundahakuéra ñorairõ ojupi yvateve, ha ko’ág̃a oñeha’ãjey ha oñemoñondivéta Firefox Browser ha Google Chrome ndive.
Tekorosã ha ñemigua
| Tekorosã ha ñemigua |  |
 |
|---|---|---|
| Kundaha Ñemigua reko |  |
|
| Ejoko kookie tapykuehoha mbohapyháva ijeheguiete | |
 |
| Ejoko scritps criptomineriagua | |
|
| Ejoko tapykuehoha avaatygua | |
|
Firefox-pe, roguereko heta puruhára omba’apóva ohayhu añetéva ore rembiapo ñemiguarã ñandutípe. Techapyrãramo, Firefox rembiapokue ipyahuvéva oguereko tembiapoite hérava ñemo’ã tapykueho iporãvéva (ETP, inglés ñe’ẽme) hendýva ijypykue rupi opaite puruhárape arapy tuichakue jave. ETP ojoko hetave 2.000 tapykuehoha, oikehápe tapykuehoha tekohagua Facebook, Twitter ha LinkedIn ichagua. Avei oguereko peteĩchagua jehe’apyre hérava Firefox Monitor nemomarandúva ijehegui ne ñe’ẽñemi ojekuaáramo térã oikotevẽramo ñembohekopyahu. Avei ko’ã ñemo’ã, mba’éichapa eikundaha ñemi Firefox ndive ha ombogue ijeheguiete marandu neikundaha rapykuere, tembiasakue ha kookie, oheja’ỹre tapykuere opa rire tembiapo.
Avei romoneĩ pyahujey ore ñe’ẽngue ñemigua ndive ha tesakã umi puruhára mba’ekuaarã ore Ñemigua marandu’i ipyahuvéva he’íva: “Mozilla-pe roguerovia pe ñemigua ha’eha mba’e tuicháva ñanduti resãirã”.
Google Chrome ha’e kundahára hekorosãva, orekóva Google Ñeikundaha rekorosã, oipytyvõva omo’ã hag̃ua puruharakuérape ohechaukávo kyhyjerã ikatu’ỹva emboyke eikundahakuévo ñanduti renda ivaívape térã emboguejývo marandurenda imarãkuaáva.
Upéicharõ, Chrome térã Firefox oguereko tekorosã imbaretéva. Mokõivéva omoinge ñehenoikuaaha “sandboxing” omomombyrýva kundahára rembiaporã oĩva ñanduti renda imarãvape g̃uarã ani ombyai ambue hendápe ne mohendaha térã ne mba’e’oka.
Chrome ohechauka ha’eha ñanduti kundahára hekorosãva, hembiasakue ñemiguáva nahesakãmbái. Ja’eporãvo, Google, ombyaty hetaiterei mba’ekuaarã ipuruháragui oikehápe avei hendaite, jeheka rembiasakue ha opaite ñanduti renda oike hague. Google odefende pe mba’ekuaarã ñembyaty he’ívo ojapoha omoporãve hag̃ua imba’epururã (nepytyvõ ejuhu hag̃ua ao térã kojói je’uha ejoguáva térã eho hague). Upéicharõ jepe, ambuéva ikatu nomoneĩri, he’ívo Google ombyatyha hetaiterei mba’ekuaarã hembiaporã tenondeve g̃uarã ñemurãme. Ha’ekuéra omoneĩ orekoha ne marandu ñemigua ikatu’ỹhápe og̃uahẽ umi mba’evaiapoha ñanduti peguáva, hákatu péva ndajaikuaái. Google itevoi omboguata pe ñemurã ñemyasãi tuichavéva arapýpe, ãva oiko, umi mba’ekuaarã ombyatyva’ekue ipuruharakuéragui.
Ipahaitépe, ndete voi emoneĩva’erã eipotápa térã nahániri ha mamoite pevépa eg̃uahẽta emoherakuãvo umi mba’e ikatúva jeheka rembiasakue ha jejogua rembiasakue. Hákatu opavavete tapicha ojapoháicha, ikatu hína eheka kuri heta mba’e ñandutípe ehejaséva ñemihápe.
Jepurúva
| Jepurúva | |
|
|---|---|---|
| Ñemboheta ijeheguíva jejoko | |
|
| Ñeikundaha tendayke ndive | |
|
| Techaukaha ñangarekoha | |
|
| Myanyhẽha ijeheguíva moĩmba | |
|
| Poravorã Jehekaha | |
|
| Moñe’ẽrã ñe’ẽme | |
|
| Moñe’ẽrã reko | |
|
| Jehaipy ñemoĩporã | |
|
| Jepysokue ñanduti/Tembipuru’i | |
|
| Tembipuru mba’erecha japyhyha kundahárape | |
|
Peteĩchaguávape, Firefox ha Chrome oreko arandukarenda guasu ijepysokue ha imoĩmbaháva, Chrome mba’erysýi ohasa tuicha papapýpe oimeraẽva ambue kundahárape avei oikekuaa ambue mohendahavusu Google mba’epururãme ha’éva Gmail ha Google Docs.
Ndaipukuetéiramo jepe Chrome ha Firefox rembipuru’i arandukarendáicha software ijayvu jurujávaicha hetaiterei pytyvõhára oku’éva ndive, avei oguereko heta jepysokue iporã añetéva.
Firefox oreko ñembojuehe rembiapoite ehecha hag̃ua opaite ne mba’e’okápe ne rendayke ijuruja ha ipyahuvéva, kundahára rembiasakue ha techukahára.
Chrome itenondeve aja moĩmbaha ha jepysokuépe, Firefox oreko hetaichagua ojokuapegua ijaty ha ñangarekopyréva ha ãva hína mba’erechaha japyhyha rembipuru, ojepuruetéva, ha moñe’ẽrã ayvu rembiapoite omboguéva opaite kuatiarogue omboykéva ko moñe’ẽrã jehaipyre emoñe’ẽvahína.
Eipotáramo heta tendayke ijurujáva, upéicharõ opavave oñyñýita eguerohoryvévape jehechaha puruhára mba’éva. Firefox oreko ñemongu’e yvyregua opaite tendayke ijurujáva, omomichĩrangue mbeguekatu, eikejeývo ipyahúvape. Google Chrome omomichĩseve ojehecha hag̃ua ta’ãnga’i kuatiarogue rehegua. Apañuãi oĩva eguerekóvo heta tendayke ijurujáva pe ñanduti veve guive, tapiaite ehecháta ta’ãnga’i kuatiarogue opaite tendayképe.
Ñemomba’ekuépe, ore rayhuhára he’íta umi mba’e ohayhuvéva ore kundaharakuéra ha’e pe mba’éichapa oñemongu’e ha omohenda heta umi mba’epuru puruhára ohechaha oipurúva oikotevẽháicha. Chrome omoneĩ emokañývo peteĩva mba’epuru puruhára ohechaha, hákatu ndaikatúi emongu’eterei mba’epuru eikotevẽháicha. Upéicharõ jepe, ehechava’erã Chrome ha avei Firefox nombohasýi emoambue hag̃ua jehechaha ha pe téma kundahára rehegua.
Jeguerahakuaa
| Jeguerahakuaa | |
|
|---|---|---|
| Ojepurukuaa apopyvusúpe g̃uarã | |
|
| Ojepurukuaa pumbyry apopyvusúpe g̃uarã | |
|
| Oñembojuehe pumbyry ndive | |
|
| Ñe’ẽñemi ñangarekohára | |
|
| Ñe’ẽñemi ha’etéva | |
|
Haimete ndoje’éi Firefox ha Chrome eipurukuaamaha opaite mohendahavusu mesa arigua oku’évape g̃uarã ha pumbyry ojepuruvéva (Windows, macOS, Linux, Android ha iOS).
Chrome ha Firefox avei omoneĩ embojuehévo umi ñe’ẽñemi, techaukaha ha teñdayke ijurujáva opaite ne mba’e’okápe. Firefox oguereko avei tekorosã mbojuajupyre ñe’ẽñemi ñepyrũ reheguáva omongu’éva opaite tembiapo ñeperũ ha ñe’ẽñemi ñongatupyrépe jejoko ha mba’eñemi poguýpe. Eguerekóramo ne mba’ete Firefox pegua, ikatu emondo nde po rupive tendayke ijurujáva nde mba’erechaha pegua ne mba’e’oka oku’éva térã juavyguápe. Chrome ndive, ojejapo ijeheguiete eiporavóramo pe ñemboheko eguerohoryvévape. Neremondóiramo nde po rupive tendayke peteĩ mba’e’okágui ambuépe ejapose vove peteĩva ikatúva emoñe’ẽve jehaipy emohu’ã’ỹva gueteri. Hákatu ikatu oĩ sapy’ami pe ñembojuehe ijeheguíva ndoikoporãmbáiva oĩramo heta puruhára oikundahaháva peteĩ tembiapo ñepurũpyre ne mba’ete Google peguávape.
Ñeha’ã tuichaháicha
Roguerovia ro’évo Firefox ha Chrome opyrũmaha ipytarekuéra jeku’e ha ijepurúpe, Chrome ndive, orekóva mbareteve ijepurúpe oguereko rupi arandukarenda tuicháva ha hetave mba’e orekóva rehe. Hákatu ñemiguápe, Firefox ohóma tenondeve umi roipotávape ha’éva ore puruhára mba’ekuaarã ñandutípe jeguereko tapia ha rome’ẽta mba’epururã reigua ha’éva ñe’ẽñemi ñangarekohára ha avei ohechaukátava ndéve oikótaramo mba’ekuaarã ñembyai oikekuahápe ne rerachaukaha.
Oiko porãve hag̃ua, ndaipóri mba’evéichagua ombotovéva ndehegui eipurúvo mokõivéva kundahára (Firefox umi árape pe ñemigua imbaretehápe ha Chrome eguerekoséramo gueteri Google rekohápe). Upéichavéramo jepe, hetaiteve oñemoingévo umi ñane mba’ekuaarã peteĩ mba’etéva, Firefox ikatu avei eipuru tenondeve gotyo opavave umi omomba’éva añetéva ñemigua ñemo’ã ñandutípe.
Umi moñondive oñembohekopyre ápe ñemboheko ijypykuéva ndive ha kundahára peteĩchagua oñeguenohẽmbyre kóicha:
Firefox (81) |
Chrome (85)
Kutiarogue hekopyahu 45 ára haguépe osẽ hag̃ua tembiapo ipyahuvévape ndohechaukáiva mbohekopyahu ipaháva.