Mozilla apopyrã rembiasakue
Ko apopyrã Mozilla ha’ékuri heñóiva 1998 jave isãsóvo pe kundahára reñoihágui Netscape ndive. Pe roipotáva ha’e umi pokatu moheheñoigua hetaiterei ñanduti mboguatahára ha mba’epyahu moakãrapu’ã oiko’ỹva araka’eve kundaharakuéra apytépe. Ipukukue ary peteĩha, tekoha arapy tuichakue pegua oikeramóva ome’ẽma tembiapoite hekove pyahúva, omoĩporãvéva umi oĩmavavoi ha ome’ẽ iñe’ẽ omba’apotaha kyre’ỹme pe apopyrã hekojera hag̃ua.
Oñemoheñói tekoha ijurujáva, Mozilla apopyrãgui oiko mba’apohaguasu tuichavéva opavavégui. Tekoha pegua tapichakuéra oike ha isarambi tembipota ypygua apopyregua ohupytýva — omba’aporanguénte kundahára pyahúre Netscape, tapichakuéra oñepyrũ omoheñói hetaichagua kundahára, mboguatahára rembipuru ha heta ambuéichagua apopyrã. Tapichakuéra oipytyvõ Mozilla ndive heta hendáicha, hákatu opavavete omoheñoise software ijurujáva omoneĩva yvypórape oiporavokuaávo mba’éichapa oipurúta ñanduti.
Heta ary oñemboguata rire, Mozilla1.0, tembiapo ñepyrũgua, osẽypy ary 2002 jave. Ko tembiapo oguereko heta mba’epyahu porã kundahárape, ñanduti veve puruhára ha ambue tembipuru’i oĩva ipype, hákatu ndahetái tapicha oipurúva kuri. Pe 2002 jave, hetave 90% ñanduti puruhára oikundaha Internet Explorer ndive. Ndahetái tapicha ohechakuaa upéramo, hákatu pe Phoenix ñepyrũguáva (uperire ojeheróva kuri Firefox) avei ogueñohẽ kuri Mozilla atygua upe arýpe ome’ẽkuaa hag̃uáicha ñeikundaha porãve rekávo hetaiteve tapichápe g̃uarã.
Ary 2003 jave, Mozilla apopyrã omoheñói Mozilla Foundation, peteĩ atyguasu ijeheguíva viru’ỹgua ombojopóiva tapicha peteĩteĩ ha avei heta mba’apohaguasu. Mozilla Foundation ipyahúva oñangareko añetéta gueteri opaite apopyrãme ojejapóva ha avei omoherakuãta tuichaháicha ñemyesakã, tekopyahu ha paũ ñandutípe. Ojapo omoherakuã memévo software, Firefox ichagua ha Thunderbird, ha avei oikévo tenda ipyahúvape, ha’éva darkatupyryrã oykeko ñandutípe jeike iporãve hag̃ua.
Firefox 1.0 osẽ ñepyrũ ary 2004 jave ha ojepurueterei; peteĩ ary mboyve, oñemboguejy hetaiteve 100 suágui . Upete guive, oñemyasãi memete Firefox hekopyahúva ha ko’ẽreíre osẽ tenondete. Pe Firefox ojekuaa rupive oipypytyvõ puruhárape oiporavojey hag̃ua. Pe ñeñani ipyahúva ombopya’eve mba’epyahu ha omboha’eve Ñanduti opavavetépe g̃uarã.
Ary 2013 jave, rogueñohẽ Firefox OS hekosasõ ñanduti pokatu pumbyry ha’evévape ha ome’ẽ hag̃ua ñangarekoha ha jeporavokuaa puruhára pyahu og̃uahẽramóva ñandutípe g̃uarã.
Mozilla avei omomora 15 ary ñemboty 2013-pe. Tekoha ohechauka umi ñemuha guasu ikatuha oipytyvõ apopyrã ayvu ijurujávape ojejapokuaahápe apopyre tuicháva puruhára pahápe g̃uara ha’éva software ijayvu jurujáva. Hetaiteve yvypóra ko’ág̃a rupi oipuru Ñanduti ha ojapokuaa iñe’ẽtépe. Oñemoheñói peteĩ atyguasu oipurúva ñemuhaguasu oipytyvõ hag̃ua opavave tapichakuéra rembipota ha koichagua oipurujey ambuéva omoheñói hag̃ua atyguasu ijurujáva, hekosakãva ha ñeipytyvõgua hekoetáva koragua.
Tenondevépe oĩ heta mba’eaporã ha pa’ũ peteĩchagua opavavetépe g̃uarã. Ndaikatúi ja’e Ñanduti oiko aretaha juruja, vy’a térã tekorosãme. Mozilla ome’ẽvéta pa’ũ opaite yvypóra ohenduka hag̃ua iñe’ẽ ha avei oikoporãvo oikundahakuévo. Peichaite, ndaoreañói ko tembiapópe. Mozilla rekoha, ambue apopyrã ijayvu jurujáva ndive ha ambue tendaguasu pytyvõhárarava, omba’apóva tapichakuéra omongu’éva umi ore rembipota añetehápe rehehápe. Eikeséramo orendive ore rembipotápe, ikatúrõ eikékatu.
Eñemomaranduve hag̃ua Mozilla’ rembiasakue rehegua, emoñe’ẽ ãva:
- Mozilla Rechaukaha
- Mozilla apopyrã rapykuere
- Mozilla Digital Memory Bank
- Umi Firefox ra’ãngaguasu rembiasakue ha Mozilla (oĩva inglés ha Japón ñe’ẽme)